Pojawiające się u dziecka zmiany zachowań odbiegające od norm ogólnie uznanych za bezpieczne w społeczeństwie, wskazujące na przebieg narastający, zagrażający zdrowiu i kontaktom rówieśniczym oraz poważnie utrudniające proces wychowawczy są sygnałem do reakcji rodzica. Są to:

• niczym nie uzasadnione fantazje, cynizm, brawura
• nieżyczliwy stosunek do człowieka, do cudzego mienia
• negatywny stosunek do norm, regulaminów, zarządzeń, zasad
• nieodpowiedzialny stosunek do własnych czynów – lekceważący, brak odpowiedzialności za swoje czyny
• nieumiejętność zżycia się z grupą – pomijanie zasad i reguł funkcjonowania
• bezpodstawne zrzucanie winy na innych
• niechęć do pracy i nauki
• brak krytycyzmu, samokontroli, samooceny
• brak wizji życia w płaszczyźnie etycznej – społecznie pozytywnej
• nieumiejętność wyjścia z trudnej sytuacji, nie radzenie sobie
• brak wiary w możliwość rozwiązywania trudności

Dziecko bywa coraz częściej:

• nie lubiane przez inne dzieci, a także przez dorosłych. Jego reakcje są trudne do przewidzenia, dlatego otoczenie unika kontaktów z nim
• Brak u takiej jednostki zaufania do ludzi, zwłaszcza dorosłych, co powoduje wzajemne niezrozumienie
• Trudności w nawiązywaniu kontaktów (także rówieśniczych), niemożność zaistnienia w danej grupie – wyobcowanie
• Nie mogąc w sposób normalny zaspokoić swoich potrzeb czyni to w sposób nieakceptowany społecznie

Najczęstsze zachowania to:

• Powtarzające się kłamstwa
• wyjścia bez powiadomienia rodzica lub ucieczki (z domu lub szkoły)
• sięganie po używki (nadużywanie alkoholu)
• wykorzystywanie ekonomiczne i społeczne (czerpanie korzyści z cudzej pracy)
• używanie środków psychoaktywnych (narkotyki, toksykomania)
• zachowania agresywne i przemocowe do otoczenia
• akty ryzykowne, zagrażające bezpieczeństwu i samobójcze
• zachowania przestępcze

W tego typu zachowaniach i postępowaniu należy widzieć zagrożenie dla dalszego rozwoju i bytności człowieka. Wskazana jest konsultacja i działania socjoterapeutyczne dostosowane do potrzeb i możliwości wiekowych dziecka, które podejmie terapeuta zdrowotny.